Kuchnia hiszpańska

Charakterystyka i historia kuchni hiszpańskiej

Kuchnia hiszpańska jest z pewnością kuchnią bardzo charakterystyczną i powszechnie uważaną za smaczną. Nie bez przyczyny wielu najsławniejszych szefów kuchni pochodzi właśnie z Hiszpanii. Wydaje się, że sekretem tradycji kulinarnej Hiszpanii jest różnorodność kształtowana na przestrzeni wieków.

Hiszpania dzięki licznym najazdom dosłownie przenikała się kulinarnie z innymi narodami, co zaowocowało mnogością składników i sposobów przygotowania potraw. Do Hiszpanii docierali między innymi Celtowie, Fenicjanie i Arabowie i każdy z tych ludów zostawił po sobie coś, co wpłynęło na kształt dzisiejszej kuchni. Kuchnia hiszpańska najwięcej zawdzięcza chyba Arabom, bo to dzięki nim w potrawach pojawiły się przyprawy takie jak kmin, kolendra czy cynamon i to oni wprowadzili owoce cytrusowe i migdały.

Na kuchnię hiszpańską składają się tradycje kulinarne z 6 różnych regionów. Każdy z nich cechuje się zastosowaniem nieco innych składników oraz korzystaniem z wpływów innych kuchni świata.

• Kuchnia wschodniej Hiszpanii – uwidaczniają się w niej wpływy arabskie oraz rzymskie. Szerokie zastosowanie w kuchni mają owoce morze, ryż oraz oliwki, a potrawy bardzo często przyprawia się szafranem i migdałami. Potrawy ze wschodu Hiszpanii cechują się słodko-pikantnym smakiem i często podawane są z sosami.
• Kuchnia środkowej Hiszpanii – tutaj króluje dziczyzna oraz mięso królików, ale popularne są też liny oraz żaby. Z warzyw szerokie zastosowanie ma groch i fasola, a wśród przypraw wymienić można przede wszystkim czosnek oraz kminek.
• Kuchnia północnej Hiszpanii – głównym składnikiem większości potraw są owoce morza oraz ryby. Szeroko wykorzystuje się też sery oraz przyrządza dużo potraw na bazie mleka. Najpopularniejszymi z warzyw są kapusta, ziemniaki, fasola i kukurydza.
• Kuchnia południowej Hiszpanii – na południu najbardziej czuć wpływy arabskie. To za sprawą kuchni arabskiej na tych terenach popularne są produkty takie jak: ryż, papryka, pomidory, szafran, migdały. Duży odsetek potraw stanowią mięsa z rożna i różnego rodzaju gulasze. Południe Hiszpanii słynie też z tapas i ogólnie uznawane jest za najbardziej różnorodne pod względem kulinarnym.
• Kuchnia Balearów – bazuje na warzywach, owocach, wieprzowinie i orzechach. Z Balearów wywodzi się ostra hiszpańska kiełbasa oraz majonez.
• Kuchnia Wysp Kanaryjskich – w kuchni królują ryby i owoce morza, ziemniaki gotowane w mundurkach, kukurydza i banany, a najpopularniejszym deserem jest krem na bazie migdałów, cynamonu i żółtek.

W ogólnym ujęciu kuchnia hiszpańska wykorzystuje znaczące ilości ryb i owoców morza (w tym ośmiornic), a także duże ilości warzyw, owoców i wodorostów. Popularne są pomidory, cukinie, groszek i bakłażany. Nie brakuje też oliwek i daktyli. Kuchnia obfituje w mięso, przede wszystkim baraninę oraz różnorodne sery. W Hiszpanii wytwarza się wiele produktów regionalnych opatrzonych certyfikatem jakości DO – między innymi ser manchego oraz szynkę jamon iberico.

Najpopularniejsze dania kuchni hiszpańskiej

• Tortilla – typowo hiszpański omlet z ziemniaków i jajek smażony na oliwie. Tortilla występuje w wielu różnych odmianach, często z dodatkami takimi jak cebula, grzyby lub fasola. Tortilla może stanowić zarówno podstawę głównego dania, jak i pełnić funkcję tapas, czyli przekąski.
• Gazpacho – rodzaj chłodnika z ogórków, cebuli, papryki, pomidorów, octu winnego, i oliwy, podawany z grzankami. Gazpacho to według Hiszpanów idealna propozycja na upalne dni – danie zarówno pożywne, jak i orzeźwiające. Czasami gazpacho przygotowuje się też z dodatkiem owoców morza.
• Patatas bravas – ziemniaki pokrojone w kostkę i smażone na głębokim oleju. Patatas bravas to odmiana tapas, czyli przekąski. Danie podawane jest z sosem.
• Paella – danie po raz pierwszy stworzono w połowie XIX wieku. W skład potrawy wchodzi mięso z kurczaka i z królika oraz ryż i przyprawy. Paelle przyprawia się obowiązkowo szafranem, który nadaje potrawie nie tylko właściwy smak, ale też odpowiedni kolor. Całość podawana jest na patelni. Niektóre wersje paelli przygotowuje się z owocami morza lub rybami.
• Szynka serrano – surowa, podsuszana szynka z udźca wieprzowego lub łopatki. Uważa się, że szynka serrano jest delikatniejsza nawet od szynki parmeńskiej.
• Fabada – jednogarnkowa potrawa, rodzaj zupy powstającej z fasoli oraz różnego rodzaju wędlin. Zupę wzbogaca się często też cebulą, boczkiem, ostrą papryką i czosnkiem.

Typowe przystawki, desery i napoje kuchni hiszpańskiej

Jednym z popularniejszych deserów kuchni hiszpańskiej jest flan, czyli pudding o rzymskim pochodzeniu. Flan sporządza się z jajek, mleka, czekolady, wanilii i konfitur. W hiszpańskich deserach często pojawia się mleko oraz różnego rodzaju bakalie. Popularne są budynie oraz ciasta. Co ciekawe, kuchnia hiszpańska uznaje za deser również kawę, natomiast herbata jest tam raczej niespotykana.

W Hiszpanii powstają jedne z najlepszych win na świecie. Do posiłków oprócz wina bardzo często podaje się Sangrię, piwo lub sidrę.

Przystawki w kuchni hiszpańskiej nazywa się tapas. Są to małe porcje różnego rodzaju potraw. Przekąską mogą być grillowane warzywa, kiełbaski w winie, kawałki szynek albo po prostu oliwki.

Kulturowe nawyki żywieniowe w kuchni hiszpańskiej

W Hiszpanii wspólne biesiadowanie to po prostu tradycja. Na posiłkach spotyka się cała rodzina oraz znajomi, a stoły po brzegi zastawione są potrawami i produktami regionalnymi.

Śniadanie je się w Hiszpanii dopiero koło południa, jedzenie tego posiłku w domu i rano jest raczej rzadko spotykane. Hiszpańskie śniadania są przeważnie słodkie. Od południa do 16:00 w lokalach serwowane są dwudaniowe obiady, a później kuchnię się zamyka i otwiera dopiero około 20-21, czyli w czasie, kiedy Hiszpanie jedzą kolację.

Ciekawostki na temat kuchni hiszpańskiej

1. Kuchnia hiszpańska uznawana jest za jedną z najzdrowszych kuchni świata.
2. Hiszpańskie sery są niskokaloryczne, co sprawia, że nawet spożywanie ich w dużych ilościach nie przyczynia się do przybierania na wadze.
3. Hiszpańskie mięso i sery uznawane są za jedne z najlepszych na świecie.

Kuchnia hiszpańska – mini słowniczek

Tapas – ciepłe lub zimne przekąski z mięsa, warzyw i owoców morza, jedzone najczęściej do alkoholu.

Manchego – twardy, dojrzewający ser z owczego mleka wytwarzany w dwóch różnych odmianach: typowo wiejskiej z wykorzystaniem surowego mleka i przemysłowej (z mleka pasteryzowanego).

Sidra – hiszpańska odmiana jabłecznika.

Sangria – napój alkoholowy wytwarzany z wina, soków owocowych i winiaków. Pierwowzorem sangrii było wino rozcieńczone wodą, które pito na polach w czasie żniw.