Kuchnia wietnamska

Charakterystyka kuchni wietnamskiej

W kuchni wietnamskiej nie może zabraknąć kleistego ryżu. Jest on jednym z najważniejszych składników większości dań. Wietnamczycy przyrządzają go na niezliczoną ilość sposobów, uzyskując przy tym kombinacje, które wprost zachwycają podniebienie. W większości potraw są też świeże zioła, przeważnie kolendra, mięta wietnamska i tajska bazylia. Niemalże honorowe miejsce w kuchni zajmuje sos rybny – przyprawia się nim zupy, mięsa i jarzyny.

Wietnamczycy bardzo upodobali sobie również szpinak, kiszone owoce i warzywa, owoce morza, trawę cytrynową oraz grzyby Mun. Dania chętnie przyprawia się sokiem z limonki, palczatką cytrynową oraz sokiem z trzciny cukrowej, który jest podawany również jako samodzielny napój.

To, jak kuchnia wietnamska wygląda dzisiaj, ma związek z przenikaniem się kultur. Dania kuchni wietnamskiej są bardzo podobne do chińskich. Potrawy podobnie jak w Chinach przyrządza się w woku i je pałeczkami.

Geograficznie kuchnia wietnamska dzieli się na 3 regiony:

• Na południu kraju królują przede wszystkim ryby i owoce morza, potrawy z mięsa są mniej popularne. Większy nacisk kładzie się na kuchnię wegetariańską, ale często korzysta się też z produktów importowanych.
• Na północy Wietnamu kucharz nie rozpoczyna nawet gotowania, jeżeli w kuchni nie ma sosu sojowego, co jest w pewnym sensie ewenementem, bo w większości przypadków Wietnamczycy stosują sos rybny. Bardzo popularne są także potrawy z żab oraz węży.
• W centrum kraju największe zastosowanie mają warzywa i owoce. Kuchnia środkowego Wietnamu jest bardzo obfita. Tutaj liczy się przede wszystkim ilość dań, tak więc restauracje dosłownie prześcigają się w tworzeniu okazałych menu. Oprócz ilości, ogromną wagę przykłada się do dekoracji każdego dania. Kuchnia w tym regionie jest bardzo barwna, a każda potrawa dopracowana do granic możliwości.

Historia kuchni wietnamskiej

Historia kuchni Wietnamczyków jest bardzo prosta. Od zawsze wykorzystywali w potrawach to, co dała im matka natura. Z uwagi na sąsiedztwo Chin, przejmowali oni od nich niektóre przepisy, a także zasady gotowania. Na wygląd wietnamskiej kuchni miały jednak wpływ nie tylko Chiny, ale również… Francja. To od francuskich kolonizatorów, wietnamscy kucharze przejęli umiejętności przygotowywania ciasta francuskiego, zastosowanie mleka, wina, pomidorów, szparagów, ziemniaków czy kawy. Wcześniej te składniki nie były znane Wietnamczykom. Pojawiły się w kuchni dopiero po roku 1858.

Najpopularniejsze dania kuchni wietnamskiej

• Zupa pho – Wietnamczycy mają swój bardzo oryginalny odpowiednik rosołu i jest nim zupa pho. Zupę tę sporządza się z cienkiego makaronu ryżowego w wersji z kurczakiem lub z wołowiną. Jeżeli do zupy dodany zostanie kurczak, nosi ona nazwę phở gà, jeżeli wołowina, zupę nazywa się phở bò. Mięso do zupy nie jest gotowane, a jedynie parzone. Pod koniec przyrządzania do potrawy dodaje się kolendrę oraz sos rybny. Co ciekawe, pożywna zupa pho nie jest wcale daniem typowo obiadowym. Wietnamczycy jedzą ją również na śniadanie lub na kolację. Jest bardzo aromatyczna, lekka, a mimo to sycąca.
• Nem – danie nem to inaczej sajgonki. Na nem składa się papier ryżowy, którego je się z różnego rodzaju dipami. Farszem może być natomiast mięso, warzywa bądź krewetki, a bardzo często spotyka się też połączenie wszystkich tych składników.
• Bánh xèo – Wietnamczycy kochają naleśniki, ale przyrządzają je nieco inaczej niż my. W kuchni wietnamskiej podstawą naleśników jest grube, ryżowe ciasto, bogato wypełnione nadzieniem. Wietnamczycy nadziewają naleśniki mięsem oraz warzywami. W tradycyjnym Bánh xèo najczęściej pojawia się wieprzowina, kiełki, papryka i miniaturowe kolby kukurydzy. Cały farsz podsmaża się na mleku kokosowym. Po przekrojeniu naleśniki robią ogromne wrażenie. Cieniutko pokrojone mięso, idealnie rozdrobnione warzywa, spływający z wierzchu sos rybny i dekoracja z sałaty oraz ziół sprawiają, że nie sposób oderwać wzroku.
• Bun cha – to rodzaj grillowanych kotlecików z mięsa wieprzowego, które podaje się z makaronem bun. Potrawa pochodzi z Hanoi i jest najpopularniejsza właśnie w północnej części kraju. Czasami występuje w wersji z wołowiną.

Typowe przystawki, desery i napoje kuchni wietnamskiej

Kuchnia wietnamska słynie z dość nietypowych napojów. Jednym z nich jest przykładowo napój z ptasich gniazd i białego grzyba. Napój ten ma słodki smak przypominający wanilię i jest produktem luksusowym.

Smakosze bardziej tradycyjnych napojów mogą się skusić na herbatę jaśminową, czysty sok z trawy cukrowej lub kawę robustę, która podawana jest z mlekiem i cukrem.

Oczywiście myli się ten, kto myśli, że na tym niesamowitości kuchni wietnamskiej się kończą. Musimy wspomnieć jeszcze koniecznie o tradycyjnych deserach, bo tych nie brakuje. Prym wiodą suszone owoce, podawane samodzielne albo z syropami. Popularne są również ciasta ryżowe na słodko. Jednym z deserów, który z pewnością warto wyróżnić, jest Che. Che to deser z bananów, cukru i… fasoli.

Kulturowe nawyki żywieniowe kuchni wietnamskiej

Kuchnia wietnamska, podobnie jak chińska, opiera się na zasadzie 5 smaków. Zasada ta mówi, że każdy smak odpowiada jednemu, ziemskiego żywiołowi. Wietnamczycy, by zachować zdrowie i witalność, starają się łączyć w każdym daniu produkty o różnych smakach, a więc podporządkowane różnym żywiołom.

Kuchnia wietnamska nie stroni od używania niektórych produktów na surowo. Również całe dania bywają surowe i są jednocześnie bardzo smaczne. Sztuka polega na tym, by je odpowiednio przyrządzić.

Ciekawostki na temat kuchni wietnamskiej

1. Zupę pho je się z wykorzystaniem pałeczek i łyżki. Wietnamczycy wyławiają pałeczkami mięso i makaron, a do bulionu wykorzystują łyżkę.
2. Mimo iż kuchnia wietnamska jest bardzo blisko związana z chińską, jej dania przyprawia się znacznie częściej sosem rybnym zamiast sojowym.
3. Ludzie na północy kraju żyją bardzo szybko, a wiele dań przyrządzanych jest przez ulicznych sprzedawców na wynos.
4. Kilogram ptasich gniazd, z których robi się tradycyjny napój, kosztuje aż 2500 dolarów.
5. Wietnamscy kucharze bardzo często stosują sposób smażenia nazywany stir-fry. Polega on na bardzo szybkim smażeniu produktów na mocno rozgrzanej patelni z niewielkim dodatkiem oliwy z oliwek lub oleju.

Kuchnia wietnamska – mini słowniczek

Bun – makaron ryżowy.

Pho – makaron ryżowy pokrojony w długie wstążki.

Bò – wołowina i potrawy zawierające wołowinę.

Biały grzyb – dokładnie tremella fuciformis. To rodzaj pasożytniczego grzyba, który stosowany jest w kuchni wietnamskiej do przyrządzania napoju z ptasimi gniazdami. Grzyb ten produkuje galaretowate, białe owocniki i oprócz zastosowań kuchennych, wykorzystuje się go również w medycynie.

Grzyby Mun – grzyby w kształcie uszu pochodzące z Azji. Tradycyjna medycyna chińska przypisuje im ogromne właściwości prozdrowotne. Przez Wietnamczyków cenione są przede wszystkim ze względu na walory smakowe.