Oscypek
Oscypek
- Czym jest oscypek?
- Jak przygotowuje się oscypek?
- Sposób podawania - na co warto zwrócić uwagę i z czym łączyć oscypek?
- Podobne dania
- Ciekawostki na temat oscypka
-
Kuchnia Polska
-
Alergeny Mleko
-
Baza dania Mleko / Jaja
-
Rodzaj dania Przekąska
-
Dla kogo Wegetarianie / Weganie
-
Stopień ostrości pepper pepper pepper
Czym jest oscypek?
Oscypek to twardy wędzony ser powstający z owczego mleka. Jest to regionalny podhalański produkt, który wpisany został na listę produktów chronionych europejskim prawem. Można go wytwarzać tylko w kilku powiatach w Polsce, mianowicie w powiatach województwa małopolskiego (nowotarskim, tatrzańskim, suskim, nowosądeckim i limanowskim) oraz województwa śląskiego (cieszyńskim i żywieckim).
Historia oscypka zaczyna się w XIV wieku, a za jego odkrywców uznaje się ludy wołoskie – grupę etniczną, która przywędrowała z Bałkanów i zajmowała się wypasem zwierząt oraz wyrobem sera. Pierwsze oscypki powstawać miały we wsi Ochotnica, gdzie każdy gospodarz hodujący owce zobowiązany był wyprodukować i oddać w ramach daniny określoną ilość sera. W tamtych czasach wyrób serów obłożony był wieloma obostrzeniami – niektóre dotyczyły nawet baców wypasających owce. Instruktaż z roku 1748 podaje, że bacowie i juhasi mają wyglądać „przystojnie i ochędożnie”.
Oscypki mogą mieć różne kształty – wrzecionowate lub walcowate – wszystko zależy od kształtu formy, w której były przygotowywane. Oscypki można grillować, smażyć lub serwować z konfiturami, np. konfiturą z żurawiny. Nadają się także jako dodatek do sałatek oraz różnego rodzaju dań na ciepło lub jako jeden ze składników deski serów.
Jak przygotowuje się oscypek?
Oscypki powstają w specjalnych formach zwanych oszczypiorkami – masę serową zamyka się w tych formach i odciska, a następnie wędzi. Mimo że przepis na oscypek nie jest tajemnicą, to przygotowanie prawdziwych oscypków wymaga doświadczenia oraz stosowania wyłącznie tradycyjnych metod produkcji. Nie jest to ser, który wytwarzać można na masową skalę – każdy bloczek sera jest wynikiem ciężkiej pracy górali oraz tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie.
Sposób podawania - na co warto zwrócić uwagę i z czym łączyć oscypek?
Charakterystyczny, słonawy smak oscypka sprawia, że ser ten można jeść na różne sposoby. Może być serwowany na kanapkach, można go jeść jako przekąskę albo łączyć ze słodkimi lub wytrawnymi sosami. Oscypek podajemy na talerzu razem z innymi zakąskami albo na drewnianej desce.
Podobne dania
Oscypek przypominać może bryndzę – inny ser regionalny, chroniony prawem. Ser z owczego mleka można znaleźć też w kuchni greckiej – nazywa się halloumi i również ma słonawy smak. Kolejnym podobnym serem jest ser manchego znany z kuchni hiszpańskiej.
Ciekawostki na temat oscypka
- Prawo zabrania produkowania oscypków i sprzedawania ich pod taką nazwą handlową poza wybranymi powiatami. Oscypek uzyskał w 2007 roku status Chronionej Nazwy Pochodzenia. Wedle prawa oscypek musi mieć określoną zawartość mleka owczego, a także konkretne wymiary i wagę – od 17 do 23 cm długości i od 60 do 80 dag wagi.
- Żeby produkować oscypki, trzeba przejść specjalną płatną kontrolę i uzyskać stosowny certyfikat. Pierwszym bacą, który otrzymał taki certyfikat i zaczął legalnie produkować oscypki według nowego prawa, był Kazimierz Furczoń z miejscowości Leśnica.
